Akupunktur
Akupunktur, pek çok hastalığın tedavisinde kullanılabilen binlerce yıllık geçmişi olan geleneksel bir yöntemdir. Son yıllarda ülkemizde popülaritesi oldukça artan akupunktur metoduna göre, hastalıklar vücuttaki enerji dengesinin bozulması ile ortaya çıkar. Akupunktur noktaları olarak belirlenen noktalar üzerine iğne, lazer ve ısı uygulamaları ile enerji dengesinin tekrar kurulması amaçlanır ve bu yöntemle hastalıkların tedavi edildiği ileri sürülmektedir. Günümüzde bilimsel tıp tarafından da kabul gören akupunktur, tamamlayıcı tıp kategorisinde yer almaktadır. En yaygın kullanım alanları arasında, migren ve ağrı tedavisi, hipertansiyon, sigara bırakma, depresyon ve uykusuzluk bulunmaktadır.
Geleneksel Çin tıbbına göre; vücudunuzdaki yollardan (meridyenler) aktığına inanılan enerji veya yaşam gücü akışını dengelemeyi sağlayan bir tekniktir. Akupunkturda uzmanlaşmış kişiler, bu meridyenler boyunca belirli noktalara iğneler sokarak enerji akışınızı yeniden dengelemeye çalışır. Buna karşılık, batılı uzmanlar akupunktur noktalarını, sinirleri, kasları ve bağ dokusunu uyaracak yerler olarak görmektedir.
İşleme başlamadan önce uzman, genel sağlık durumunuz, geçmişteki sağlık problemleriniz ve şu anki rahatsızlığınızla ilgili size sorular sorabilir. Ardından fizik muayene yapılır, iğnelerin yerleştirileceği yerler belirlenir ve işleme başlanır. İşlem siz oturur ya da yatar pozisyondayken uygulanır. İşlemin uygulanacağı bölgeye göre kıyafetlerinizi çıkarmanız gerekebilir. İğneler, akupunktur noktaları olarak isimlendirilen belli vücut bölümlerine yerleştirilir. Genellikle 5 ila 20 kadar iğne kullanılır.
İğneler tek kullanımlık, sterilize edilmiş, birkaç santimetre uzunluğunda ve oldukça incedirler. Batırıldıkları bölgede 20-30 dk. kadar kalırlar. Bu süre zarfında uygulayıcı iğneyi hafifçe hareket ettirebilir, iğnelere ısı veya hafif elektrik uygulayabilir. İşlem sırasında genellikle ağrı hissedilmez, ancak eğer ağrı hissederseniz mutlaka uzman uygulayıcıya bilgi vermelisiniz. Akupunktur tedavisi için genellikle 6 ila 10 seans yeterli olmaktadır.
Akupunktur nasıl etki gösterir?
Geleneksel Çin tıbbı, sağlığın “qi” (ki) olarak bilinen yaşam kuvvetiyle “yin” ve “yang” ın tamamlayıcı uçlarının dengesinin bir sonucu olduğunu savunur. Buna göre hastalık güçlerin dengesizliğinin bir sonucudur. Qi’nin insan vücudundaki yollardan (meridyenlerden) geçtiği söylenir. Bu meridyenler ve enerji akışlarına vücuttaki 350 akupunktur noktasından erişilebilir. İğnelerin bu noktalara uygun kombinasyonlarla yerleştirilmesinin enerji akışını uygun dengeye getirdiği söylenir.
Meridyenlerin ve akupunktur noktalarının var olduğuna dair bilimsel bir kanıt yoktur ancak çok sayıda çalışma akupunkturun bazı durumlarda işe yaradığını göstermektedir. Batılı uzmanlara göre ise akupunktur noktaları, sinirlerin, kasların ve bağ dokularının uyarılabildiği yerler olarak görülür. İğneyle uyarma işlemi, kan akışını arttırırken aynı zamanda vücutta ağrı giderici olarak çalışan endorfin maddesinin üretimini arttırır.
Akupunktur noktaları
Akupunktur felsefesine göre vücutta her biri çeşitli organları, bölgeleri veya vücut sistemlerini etkileyen yüzlerce hatta binlerce akupunktur noktası bulunur. Hatta modern tıpta BT taramaları sonucunda vücuttaki bu noktalarla çakışan mikro-damar kümelenme noktaları tespit edilmiştir. Geleneksel Çin tıbbı uygulayıcıları vücutta en az 2.000 akupunktur noktası olduğuna inanıyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ise 1991 yılında vücutta 361 akupunktur noktasını tanımlayan bir rapor hazırladı.
Akupunktur çeşitleri
Vücut akupunkturu
Vücut üzerindeki pek çok noktaya işlem yapılabilmektedir. Sırt, baş, boyun kol, bacak, el ve ayaklar üzerine uygulanabilmektedir. Yapılan işlem ile vücut üzerindeki sinirler uyarılır ve burada oluşan sinyaller beyne iletilir. Beyin tarafından algılanan sinyaller değerlendirilir ve ilgili organa cevap ulaştırılır. Amaç, ilgili bölgelerde enerji dengesini sağlamaktır.
Kulak akupunkturu
Akupunktur felsefesinde, kulak en önemli bölgedir ve vücudun aynasıdır. Kulak üzerinde her organa ait bir akupunktur noktası bulunmaktadır. Bu yüzden akupunktur tedavisinde vücut ile birlikte ya da tek başına kulaktaki akupunktur noktaları kullanılır.
Akupunkturun faydaları
İlaçsız olarak ağrının giderilmesine yardımcı olur.
Ağrı kesici ilaçlar ile birlikte uygulandığında ağrısız geçen süreyi uzatır.
Akut ve kronik hastalıkların tedavisine ek destek sağlar ve iyileşmeyi hızlandırır.
Hastalıklara karşı korunmada ve bağışıklığın artmasında etkilidir.
Hastaların zihinsel olarak kendilerini daha iyi hissetmelerini sağlar.
Kilo vermeye yardımcı olabilir.
Alkol ve sigara bağımlılığı tedavilerinde ek destek sağlamaktadır.
Akupunktur teknikleri
Konvansiyonel: En yaygın akupunktur yöntemidir. Tek kullanımlık, işlem öncesinde sterilize edilmiş, çeşitli genişlik ve uzunluklardaki iğnelerle yapılan bir işlemdir. İğneler vücut içerisinde akupunktur noktalarına yerleştirilir ve 20-30 dakika burada tutulur.
Aküpresür: Bu yöntemde iğne kullanılmaz, akupunktur noktalarına basınç uygulanır.
Lazer Akupunktur: Bu yöntemde iğne yerine lazer kullanılır. Akupunktur noktaları lazer ile uyarılır. Giderek yaygınlaşmakta olan bir tekniktir.
Moksibüsyon: Uzak doğuda sık kullanılan bir yöntemdir. Pelin adlı bitkinin yakılıp deri üzerinde tutularak akupunktur noktalarının ısıyla uyarılması ile yapılır.
Elektro-Akupunktur: Vücut veya kulaktaki noktalara iğneler takıldıktan sonra bu iğnelerin ucuna elektrik akımı verilir. Daha etkili bir yöntem olduğu söylense de, bu görüşü destekleyecek bilimsel veriler bulunmamaktadır.
Akupunktur tedavisinde bilimsel kanıtların desteklediği hastalıklar
Alerjik rinit
Osteoartrit
Kronik boyun, sırt, bel ve diz ağrıları
Yüksek ve düşük tansiyon
İnsomnia (uykusuzluk)
Adet ağrıları
Baş ağrısı ve migren
Adet öncesi sendrom (PMS)
İnme
Burkulmalar ve bazı travmalar
Kemoterapinin neden olduğu bulantı ve kusma
Peptik ülser de dahil olmak üzere bazı mide rahatsızlıkları
Dizanteri
Yüz ağrısı
Sabah bulantıları
Romatoid artrit
Siyatik
Diş ağrısı
Doğumda suni sancı
Akupunktur kimlere uygulanamaz?
Kanama bozukluğu olanlar: Kanın pıhtılaşmasının problemli olduğu hastalıklarda akupunkturdan uzak durulmalıdır.
Kan sulandırıcı ilaç kullananlar: Çeşitli rahatsızlıklar sonucunda kan inceltici kullanmak zorunda olan hastalarda işlemin pek çok riski olabilmektedir.
Kalp pili olan hastalar: İğnelere küçük elektrik darbeleri uygulanabilmektedir. Bu durumda kalp pilinin çalışması engellenebilir.
Hamileler: Akupunkturun erken doğuma yol açabilme ihtimali bulunmaktadır.
Akupunkturun yan etkileri nelerdir?
Akupunkturun hafif yan etkileri:
İğnelerin deldiği yerlerde ağrı, kanama ya da morarma
İğnelerin deldiği yerlerde uyuşukluk
Sersemlemiş veya hasta hissetmek
Daha ağır yan etkiler:
Var olan hastalıkların kötüleşmesi
Delinen bölgelerde enfeksiyon
Deriye yakın yerleşimli organlarda delinme
Akciğer hasarı
Merkezi sinir sistemi ve sinir hasarı
Sepsis
Akupunktur ile zayıflama
Kilo vermek bütüncül bir yaklaşım ile mümkündür. Beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri sayesinde kilo verebilirsiniz. Güçlü bir irade ortaya koyduğunuzda ve akupunktur uygulamalarının yardımıyla da kilo vermeniz kolaylaşabilir. Akupunkturun zayıflama üzerine etkisi olduğu düşünülmektedir. Yapılan araştırmalara göre, işlem sonrasında artan endorfinlerin yağ yakımına neden olarak kilo vermeye yardımcı olduğu gösterilmiştir.
Bunun yanında, artan serotonin ve endorfin hormon seviyeleri kilo vermeye çalışan kişilere huzur ve sakinlik kazandırır. Yemek yemenin kısıtlanması ile ortaya çıkan huzursuzluk hissi bu şekilde baskılanmış olacaktır.
Akupunktur ile sigara bırakma
Akupunktur işleminin tüm vücut üzerinde etkileri vardır. Özellikle bağımlılık tedavilerinde önemli olabileceği konusunda çeşitli araştırma sonuçları bulunmaktadır. Sigara bağımlılığına sahip bireylerin, alışkanlıklarını bıraktığı ilk dönemlerde ortaya çıkan yoğun stres ve nikotin isteğini azaltır. Bireylerin daha rahat bir şekilde sigara bırakmasına yardımcı olur. Vücut dengesine olan faydası sayesinde, nikotin detoksunu hızlandırır.